bedreddîn mehmed mardînî; On beşinci asır astronomi âlimi. İsmi Mehmed Mardînî, lakabı Bedreddîn’dir. Sıbt Mardînî ismiyle meşhur oldu. Nisbetinden Mardinli olduğu anlaşılmaktadır. Doğum târihi belli değildir. Hayâtı hakkında kaynaklarda fazla bilgiye rastlanmamıştır. Ömrünün sonuna doğru Mısır’a giderek Câmi-ul-Ezher’de muvakkit olarak (namaz vakitlerini ayarlayan) vazife yaptı. Astronomi sahasında yazdığı eserlerle meşhur oldu. 1498 senesinde vefât etti. Nerede vefât ettiği bilinmemektedir. Bedreddîn Mardînî yirmiden fazla eser yazmıştır. Bunlardan bâzıları
şunlardır;
1- Dekâik-ul-Hakâik fî
Hisâb-id derci ved-dekâik:
Bir mukaddime, on bölüm
ve hatimeden mey t ıi’ı Ycıhııdâ bin Salamon
(turnon, Issaac İsraeli, Vi-
l Honaudis, Dus Skot.
yeni sistemi II.ıllamyus’un sisteminin yerini aldı ve modernhazırladı. Onun bu yum ‘.istemi, yalnız astronmniyi değil, ortaçağ boyunca,
tabîat ilimlerini ve h.ılı felsefesini etkiledi. In sirleri çok derin oldu. öyle ki, sonraki asırlarda bilim adamlarının dikkat nazarlarını, tam manâsıyla İslâm alemindeki fen, matematik ve astronomi ilimlerine teksif minelerine yol açtı.
I) Ulûm-ül Bahte; sh. 91
.’) Mulıâdarat fi tarih-il ulûm, sh. 72
i) Yeni Rehber Ansiklopedisi; cild-3
sh. 273
4) History de la Medizine Arabe;
cild-2; sh. 278
5) Science and Civilization in Islâm;
sh. 172
6) Introdudion to the history of Science;
cild-2, sh. 399
7) Die Mathematen und Astronornen
der Araben; sh. 131
8) An Annotated Bibliography of
Science; cild-1, sh. 29
9-Kurret-ül-Ayn fî Beyâı1 il-Mezhebîn: Ferâiz
10- El-Lem’u fil-Hisâb
şerhi: Ebü’l-Abbâs Ahmed
bin Mehmed Makdisî’nin
El-Lem’u fil-Hisâb
adlı eserinin şerhidir.
11- Lam’at-üş-Şemsiyye
alet-tuhfet-il-Kudsiyye:
Ferâiz ilmine dâir bir
ta’liktir.
12- EI-Leme’at-ül-Mardîniyye
fî şerh-il-Yâsemeniyye,
13-Lukât-ül-cevâhir
fî Tahdîd-il-Hutût ved-devâir,
14-Mekâsid-üt-Tullâb
fî mârifet-il-mesâil bilhisâb,
15-Nazm-ül-Cevher-il-Galî
fil-Amel bir-Rub’iş-Şimâlî,
16-Hisâb-ül-Cebr vel-Mukâbele,
17- Risâlet-ül-Ceyb:
Bu eser 1582 senesinde
Ahmed bin Abdülhak Sinbatî
tarafından şerh edilmiştir.
18- Risâle fî Resm-il-
Münharifât, 19-Tashîh-ul-
Mesâha fî Taraf-il-Ceyb
min er-Rub’i, 20- Tedrib-ülÂmil
bir-Rub-il-Kâmil, 21-
Et-Tırâz-ül-Mezheb fil
Aınol bir-Rub-il-Müceyyib,
:’i I uhfet-ül-Ahbâb fi ilmilllisâb,
23- Et-Turuk-üsî.
oniyye fil-Amel bin-Nis-
I Htt is-Sittîniyye.
lîedreddîn Mardînî’nin
y.ı/ınış olduğu eserlerden
Kifâyet-ül-Kunû/
hıshîh-ul-Measâha ve
Hub-il Müceyyib risaleleri
İm arada olarak 1853 senesinde
basılmıştır.