Bekri

bekri;Müslüman coğrafya âlimi. İsmi, Abdullah bin Abdülazîz bin Muhammed el-Bekrî el-Endülüsî olup, künyesi Ebû Ubeyd’dir. Doğum târihi bilinmemektedir. İşbiliye’nin batısında Seltiş adlı yerde doğdu. Bekir bin Vail’in soyundan olduğu için Bekrî nisbesiyle meşhûrdur. 1094 (H. 487) senesinde Kurtuba’da vefât etti. Ümmü Seleme kabristanına defnedildi. Babası, Endülüs’teki Kurtuba şehrine yerleşince, burada aralarında Ebû Mervân bin Hayyan’ın da bulunduğu meşhûr âlimlerden ders aldı. Şiirleri ile meşhûr olup, ayrıca edebiyat, târih, botanik ve coğrafya alanında söz sahibi idi. İbn-i Safdî, onun hakkında şöyle demektedir: “Endülüs sultanları, birbirlerine Bekrî’nin eserlerini hediye gönderirlerdi. Kurtuba’da yetişti. Daha sonra çaya ayrılır. Daha sonra kuzeyden başlamak üzere, yâni (a) noktasından batıya (d) doğru 7° 9′ ve güneyde (c) noktasından batıya (d) doğru da 7° 9′ işaretlenir ve boylama paralel (ZZ,) paraleli çizilir. Daha sonra doğu (b) ve batı (d) noktalarından güneye (c) doğru 12° 54′ işaretlenerek doğudan batıya (11,) paraleli çizilir. Bu iki paralel, birbirini (m) noktasında keser. Dâirenin (k) merkezinden (m) kesişme noktasına bir doğru çizilip devam edilirse bu doğru dâire çevresini (D) noktasında keser. (KD) doğrusu kıble yönü olup, kıblenin güneyden batıya doğru sapması (c D) yayına eşittir. Buna söz konusu şehrin kıble açısı denir. Mimi yu ıjitti. Mürrî emîri, bin Maîn; sohbet etmek,  faydalanmak onu yanında alıkoy-
o hol maaş bağladı.  bâzı tarihçiler,
ilmi de zikretmişlerin  Ubeyd Bekrî, Muı  ilimler muharebesin sonra, Kurtuba’ya ve ölümünün  kadar burada kaldı.” çeşitli ilim dallarımı pek çok eser yazdı,
önemli eserleri şunlardır:1 Kitâbü Mu’cemi mesin’cem: Coğrafya, alanında en önemli eseridir. cüz olan eser; Kur’ânı
(irimde, hadîs-i şeriflerde, eski Arab vak’anâme  şiirlerinde ve Müslümanlığın
yayılmasında adı  şehir, kale, dağ, köy gibi yerlerin adlarını içine alan bir coğrafya sözlüğüdür. Bu isimlerin çoğunluğu Arabistan yarımadasına âittir. Diğer bölgelere âit yer isimleri, yer yer yazılmıştır. Bekri bu eserinde o zamâna kadar sadece sözlüklerde kullanılan alfabetik sistemi ilk defa bir coğrafya kitabında kullanmıştır. Avrupa’da ilk alfabetik coğrafya kitabı beş asır sonra yani 16. asırda yazılmıştır. Kitap, VVüstenfeld tarafından iki cild hâlinde yayınlanmıştır. Milano Ambrosiana Kütüphânesi’nde üç cildlik bir nüshası vardır. Daha sonra Mustafa es-Sekka tarafından Kâhire’de 1945-1951 yılları arasında yeniden yayınlanmıştır emâlik: Bekrî’yi şöhrete kavuşturan eseridir. Tamâmı zamânımıza ulaşmamıştır. Eserin bir kısmı
El-Muğrib fî zikri İfrîkıyye vel Mağrib ismi ile basılmıştır. O zamânda yazılan bütün coğrafya kitapları gibi, şehirleri ve bunların vasıflarını anlatmaktadır. Eserde şehirlerin, siyâsî, târihî, ekonomik özellikleri, etnik yapıları, sosyal yapı ve etnoğrafik durumları.