YALAN
Çocuk belini büken bir yükten kumulmuşçasına nefesini boşaltarak “Baba!” dedi. “Ben bugün okula gitmedim!. Kaçtım!.” Baba başına ağır bir şey fırlatılmış gibi irkildi, içinde bir acı duydu. Yoksa bu cümle artık her şeyin kötüye gideceğinin kara haberi miydi? Yüreği ağzında ama endişesini saklamaya çalışarak, olabildiğince sakin bir sesle sordu: “Niçin?” Çocuk, bazı arkadaşlarının “kaçış” maceralarının etkisiyle “kaçmanın” tadını merak etmişti. Bu merak pırıl pırıl bir gökyüzü maviliği ile birleşince “kaçış” gerçekleşmişti. Ama uzaklara da gidememişti çocuk. Okul etrafında dolaşıp durmuş, hatta okulda zamanın daha çabuk geçtiğini düşünmüştü. Baba rahat bir nefes aldı. Şimdi önünde, harcamaması gereken bir fırsat vardı. Bu fırsatı kullandı. “Oğlum!” dedi. “Hangi sebeple olursa olsun okula gitmemen büyük bir hata. Bunu seninle ayrıca konuşacağım. Ama bana doğruyu söylediğin için çok mutluyum. Senden hep bunu bekliyorum. Benim için, daima doğruyu söylemen, okula titizlikle devam etmen kadar önemli. Ben seni her zaman, her yerde korumak isterim. Bu da bana hep doğruları söylemene bağlı, inan ki aramızda yalandan daha büyük bir problem asla olmayacak. Şunu bil ki yalan varsa, her şey probleme dönüşür.” Çocuk ceza beklerken övgü ile karşılaşmanın sevinci ve doğruyu söylemiş bir adamın gururu ile babasına baktı. İçinden söz verdi: “Sana asla yalan söylemeyeceğim baba!”
3 -Yalan, Kişilik Engelidir
Karakter eğitimi, öncelikle çocuğun yalan söylememesi üzerinde temellendirilir. Çocukların ileri yaşlarında yalan söylemeleri onlarla olan iletişiminizi bozacağı gibi, daha ilerde yalan söyleme alışkanlığına sahip bir yetişkin olarak silik, güvenilmez bir kişilik taşımalarına yol açar. Yalan söylemek o kadar kötü bir kişilik engelidir ki, kişiliğin diğer yönlerini de kısa zamanda etkisizleştirir. Başka bir deyişle yalan, tek başına bütün bir kişiliği felçli hale getirir, insanın bütün yıldızlarını söndürür. Sık sık yalan söyleyen bir insanı olumlu özellikleri ile hatırlayabilmeniz neredeyse imkânsızdır. Çocuklarını yüksek karakter ve ahlâkta yetiştirmek isteyen anne babaların onlara kazandırması gereken değerlerin başında yalan söylememek gelir.
Halbuki çocuklarının kendileri ile her konuyu açıkça ve ayrıntılı bir şekilde konuşmalarına imkân tanımayan anne babalar, onları yalan söylemeye teşvik ederler. Anlatacakları karşısında anne ve babasının ağır tepkiler göstereceğini düşünen çocuk ya hiç konuşmayacak, içine
kapanacak veya yalan söyleyecektir. Her iki halde de çocukta engelli kişilik gelişir. Çocuğunuzla her konuyu konuşabildiğinizde ona yönelmiş dış tesirleri beraberce karşılamış olursunuz. Çocuk hayatla ilgili ilk tecrübelerini yaşarken, değişik insan ve olaylarla yüz yüze gelirken,
anne ve babasını yanında hissettiğinde kendine büyük güven duyacaktır. Anne babasına güvenmeyen çocuk, kendine güven duygusunu geliştiremez. Kendine güven, eğitimde vazgeçemeyeceğimiz bir sonuçtur. Hangi üstün özelliklere sahip olursa olsun kendisine güvenmeyen bir çocuk, o özelliklerini harekete geçiremez. Bir uçak ne kadar gelişmiş bir teknolojiyi temsil ederse etsin, motoru alındığında uçamaz. Kendine güven duygusu hayattaki hareketliliğimizin motorudur. Öyleyse çocuğunuzla her konuyu açıkça ve en ayrıntılı şekilde konuşabilme serbestliği, onun kendine güven duyması
bakımından da çok önemlidir.
4- Konuşmak Zor mu?
Anne babalar en başından itibaren çocukları ile ilişkilerini serbest konuşma ve tartışma imkanını da taşıyacak şekilde kurmalıdırlar. Çocuk bu serbest konuşma ortamını yaşayarak büyüınelidir. Aksi halde özellikle cinsel gelişim problemleri bastırdığında, o ana kadar çocukları ile özel hiçbir şeyi paylaşmamış olan anne babaların çocukları ile serbestçe konuşma teşebbüslerinde çok zorlanacakları, belki bu teşebbüslerinden
vazgeçecekleri söylenebilir. Eğitimin, çocuğun doğduğu andan itibaren başlaması gerektiği görüşü bilimsel bir görüştür ve artık kimse bu görüşü tartışmamaktadır. Ama insan hayatı büyük ihtilâllere açıktır. Bir sözle, bir kitapla, bir rehber insanla hayatını anında değiştirebilmiş ne kadar çok insan tanıyoruz. Ve olayların değiştirme gücü ne kadar büyüktür. Dolayısı ile eğitimde hiçbir şey geç değildir. Çocuk hangi yaşta olursa olsun biz
onun hayatı üzerinde olumlu bir şeyler yapmaya başlar başlamaz olumlu cevaplar almaya da başlarız. Şu ana kadar çocuğumuzla her konuda
serbest bir şekilde konuşamamış olmamız, bundan sonra konuşmamızı engellememelidir. Bazı olaylar üzerinde yorum yaparak kendi
görüşümüzü ortaya koyabilir, çocuğumuza “Biz bu konuda konuşabiliriz. Biz bu hatayı yapmayız.” mesajı verebiliriz. Bir konuyu incelerken
“Açıkça konuşulabilirdi.. Keşke anne babasına söyleseydi!.. Anne baba böyle bir durumda evlâdının yanında olur.” gibi mesajlar, serbest konuşma
ortamım oluşturmakta gecikmiş anne babalara yardımcı olabilir. Anne baba olmak çok yerde cesaret isteyen bir sorumluluktur. Serbest konuşma ortamı sağlamak sizin için cesaret isteyen bir işse, bu cesareti göstermelisiniz.