Çocukta Tipik Duygu BiçimleriKorku Korku, bir anlamda insanın hayat sigortasıdır. Korku vasıtasıyla can güvenliğimizi ve sağlığımızı tehdit eden tehlikelerden uzak durarak, önlemler alarak veya kaçarak hayatımızı korumuş oluruz. Dünyada korkmayan insan yoktur. Ancak akıl sağlığı yerinde olmayan insanlar ve tehlikeyi algılayacak zihinsel olgunluğa ulaşmamış küçük çocuklar korkmazlar. Korkusuz olarak isimlendirilen insanlar, aslında korkusuz değil, korkuyu kontrol edebilen insanlardır. Onlara korkusuz demek yerine cesur demek daha doğru olacaktır. Okul öncesi çocuklarda gözlemlediğimiz korkular çocuklun çocuğa değişiklik ve farklılık gösterebilir. Çocuk korkuları, sistematiği itibarıyla iki gruba ayrılır: Doğuştan gelen korkular ve öğretilmiş korkular. Doğuştan Gelen Korkular: Yeni doğan bir bebek “anneden ayrılma endişesi” (separation anxiety) adını verdiğimiz bir çeşit korku yaşar. Alışık olduğu ana rahmini terk eden bebek, gözlerini açtığı yeni hayata hemen uyum sağlayamaz. Aniden ortaya çıkan ışıktan, kapı sesinden, insan bağırmasından, korna sesinden, araba gürültüsünden, gök gürleme.
**1. ** Sevinç ve Mutluluk: Çocuklar genellikle küçük şeylerden bile büyük bir mutluluk duyarlar. Oyun oynamak, yeni bir şey öğrenmek veya sevdikleri bir aktiviteyle vakit geçirmek onları sevindirebilir. Bu duyguyu teşvik etmek, çocuğun özsaygısını artırabilir ve olumlu bir duygusal bağ kurmalarına yardımcı olabilir.
**2. ** Korku ve Endişe: Çocuklar, bilinmeyenle karşılaştıklarında veya yeni bir deneyim yaşadıklarında korku ve endişe hissedebilirler. Bu duygular, çocuğun güvenliğini sağlamak ve ona destek olmak için ebeveynlerin duyarlı olmalarını gerektirir. Açık iletişim ve anlayış, çocuğun bu duygularını ifade etmesine ve anlamasına yardımcı olabilir.
**3. ** Öfke: Çocuklar da yetişkinler gibi öfke hissedebilirler. Bu duygu, çocuğun sınırları anlamaya çalıştığı veya kendi isteklerini ifade etmekte zorlandığı durumlarda ortaya çıkabilir. Ebeveynler, çocuğun duygularını ifade etmesine izin vererek ve ona bu duyguları yönetmeyi öğreterek öfkeyle başa çıkmasına yardımcı olabilirler.
**4. ** Üzüntü ve Hayal Kırıklığı: Bir arkadaşıyla kavga etmek, bir oyunda başarısız olmak veya bir beklentiyi karşılayamamak çocuklarda üzüntü ve hayal kırıklığına neden olabilir. Bu durumda, çocuğa duygularını ifade etmesi için alan vermek ve ona destek olmak önemlidir. Ona, duygularının geçici olduğunu ve başa çıkabilmesi için stratejiler öğretmek, duygusal dayanıklılığını artırabilir.
**5. ** Şaşkınlık ve Merak: Çocuklar dünyayı keşfetmeye başladıkları için sık sık şaşkınlık ve merak hissi yaşarlar. Bu duyguları teşvik etmek, çocuğun öğrenme isteğini artırabilir. Ebeveynler, çocuklarının merakını destekleyerek, onlara yeni şeyler öğrenme ve keşfetme fırsatı tanıyabilirler.
Bu duygusal biçimler çocuklarda yaygın olarak görülen durumları temsil etmektedir. Ancak, her çocuk farklıdır ve duygusal gelişimleri bireysel farklılıklar gösterebilir. Ebeveynler, çocuklarının duygusal dünyasını anlamak için dikkatlice gözlem yapmalı, onları duygularını ifade etmeye teşvik etmeli ve gerekirse profesyonel yardım almalıdır. Unutmayın ki, çocukların sağlıklı duygusal gelişimi, onların genel yaşam kalitesini olumlu yönde etkiler.