Mısır’da yetişen târih ve coğrafya âlimi. İsmi, İsmail bin Ali bin Mahmûd bin Ömer olup, lakabı İmâdüddîn’dir. Ebü’l-Fidâ künyesiyle meşhûr oldu. 1273 (H. 672) senesinde Şam’da doğdu. Babası, zamânın önde gelen komutanlarından idi. İyi bir eğitim gördü. Henüz on iki yaşında iken Merkab muhasarasında bulundu ve çok yararlılıklar gösterdi. Daha sonra Akka ve Humus kalelerinin… Read More »
ebû zeyd belhî; Belh’de yetişen fen âlimlerinden. İsmi Ahmed bin Sehl el-Belhî olup, künyesi Ebû Zeyd’dir. 849 (H. 235) senesinde Belh’e bağlı köylerden birisinde doğdu. İlim tahsil etmek için bir çok beldelere gitti. Fizik, astronomi, matematik, târih, coğrafya, tıp, edebiyat, fıkıh ve kelâm ilimlerinde mütehassıs oldu. İlim tahsilini tamamladıktan sonra, Belh’e döndüğü sırada ismi her… Read More »
1-Câmi-ul-kebîr: On cilt olan bu eser mantık ve ilahiyatla ilgili olup, yirmi senede hazırlanmıştır.2-Şerhu Erbaine Hadîsen Tayyibeten: Hadîs ilmi ile ilgilidir. 3-Şerhu Kitâb-ul-Fusûl şerh-il-Calinus li Kitâb-il- Emrâr-el-Haddeti, 5-İhtisârî kitâbu menâfi-il A’za li Calinus, 6-İhtisâru kitâbil- Cenîn, 7-İhtisârû kitâbel- Muna, 8-Risâle fî maraz- il Müsemmâ diyabetis; şeker hastalığı ile ilgili olup neşr edilmiştir. Şeker hastalığının karaciğere… Read More »
Muhammed, ön dili ve edebiyatını bu sahada söz sahibi oldu. Sonra İslâm bilminin temel îtikâd ve fıkıh bilgilerini öğrenen Muhammed, tahsilini yöneltti. Bu derinleşip söz sahibi oldu. Tahsil için bir çok (midelere gitti. Şam, Kâhini, Kudüs ve Musul’da bir âlimle görüşerek on- istifâde etti. İlimle uğraşmaktan dolayı asla boş vakti olmayan Ebû Muhammed, ya araştırma ve… Read More »
İlk defa med-cezir hâdisesini keşfeden Ebû Ma’şer, bunun mâhiyetini ve ay ile olan münâsebetini bildirdi. Bu bilgiler sonra Avrupa ilim çevrelerine intikâl etti. İlim târihi araştırmacılarından, Philip K. Hitti; “Gel-git olayının prensip ve kânunlarını Avrupa’ya öğreten, bu alandaki teoriyi ilk defa ortaya atan Ebû Ma’şer’dir” demektedir. Ebû Ma’şer, ayrıca enlem derecelerinin uzunlukları hakkında da fikirler… Read More »
Meşhûr cebir âlimi. İsmi Şucâ’ bin Eşlem bin Muhammed Hâsibel-Mısrî olup, künyesi Ebû Kâmil’dir. Matematikçiler arasında İbn-i Eşlem el- Hâsib (hesab, matematik bilgini) adıyla meşhûr oldu. Doğum ve vefât târihleri kesin olarak bilinememektedir.Kaynaklarda 850-950 (H. 236-339) seneleri arasında yaşadığı ifâde edilmektedir. Aslen Mısırlıdır. Ebû Kâmil Şucâ’, matematik ve bilhassa cebir sahasındaki başarılarıyla dikkat çekti. Ünlü… Read More »
ebûhâmid gırnatî; Endülüs’te yetişen coğrafya âlimlerinden, ismi, Muhammed bin Abdurrahîm (Abdurrahmân) el-Mâzinî el-Endülüsî olup, künyesi Ebû Abdullah ve Ebû Hâmid’dir. 1080 (H. 473) senesinde Endülüs’ün Gırnata şehrinde doğdu. Bu yüzden Gırnatî nisbesi ile tanındı. 1169 (H. 565) senesinde Şam’da vefât etti. Gırnatî, Endülüs’te bulunan bir çok âlimden ders aldı ve 1117 (H. 511)senesinde deniz yoluyla… Read More »
Meşhûr botanik ve Hanefî mezhebi fıkıh âlimi. İsmi, Ahmed bin Dâvûd ed- Dîneverî olup, künye örneklerini de, mü- sunmuş ol aleyhisse kuşu kıssa- ile Firavun kıssasını başkalarını zikretti. anlatırken, fevkalânedebî bir üslûbkolitindi. Bu metodu, ken önce hiç bir âlimin kullandığı görülmedi. Milim tarihçilerine göre irade ve kalitede bir ilmi tasnifi, Demîıl’ılnn önce yapılmamışın Onun eseri,… Read More »
Osmanlı Devletinin kuruluşdöneminde yetişenâlim ve velîlerden. Asıl adı; Dâvûd bin Mahmûd bin Muhammed, lakabı Şerefüddîn’dir. Dâvûd-iKayserî diye meşhur olmuştur. Kesin olarak bilinmemekteise de, 1258 (H. 656) veya 1261 (H.659) senelerinde doğduğu tahmin edilmektedir.Kayseri’de doğmuştur. Karaman’da doğduğunu söyleyenler de vardır. 1350 (H. 751) senesinde İznik’te vefât etti. İlk önce Kayseri ve çevresinde ilim tahsil etti. Sirâceddîn… Read More »
Meşhûr tıp âlimi ve eczacı. İsmi, Dâvûd bin Ömer el-Antâkî’dir. Aslen Antakyalıdır. Doğum târihi belli değildir. 1599 (H. 1008) senesinde Mekke-i mükerremede vefât etti. Dâvûd-i Antâkî, tıp sahasındaki başarılarını gerçek bir ilim atmosferinde yetişmesine borçludur. Özellikle babası onun ilim adamı olması için çok gayret sarfetti ve şefkatle üzerinde durdu, önce Kur’ân-ı kerîmi ezberledi. Mantık ve… Read More »
kasabada doğdu. 1405 (H. 808) senesinde Kâhire’de vefât etti. Mezarı, Ali Beyyûmî Câmii yakınındaki Sabûnî Mescidi bahçesindedir. Demîrî gençliğinde terzilik mesleği ile meşgul oldu. Sonra mesleğini bırakarak ilim yolunu tuttu. Zamanının din ve fen ilimlerinde yetiştikten sonra, Ezher Medresesi’nde; hadîs, tefsîr, fıkıh, Arab dili ve Edebiyatı gibi birçok ilimleri okuttu ve fen ilimlerinden zooloji alanında… Read More »
aynı düşüncede olanlar, Âlî Paşa’nın bu fikrine karşı çıkarak; İslâm hukukunun zengin ve tatbik edilmiş en kuvvetli dalı olan Hanefî fıkhının kanunlaşması gerektiği fikrini müdâfaa ettiler. Bu ikinci fikrin yerine getirilmesi için Cevdet Paşa’nın başkanlığında Mecelle Cemiyeti adıyla İlmî bir heyet toplandı. Memleketin en kıymetli hukuk âlimlerinin iştirak ettiği bu meclis, Ahkâm-ı Kur’âniyye’yi kânun şekline… Read More »
Celdekî olup, lakabı İzzeddîn’dir Celdekî diye meşhûr oldu. Doğum ve vefât târihleri bilinmemektedir. Bâzı kaynaklarda 1342 (H. 743) senesinde vefât ettiği bildirilmektedir. Ömrü boyunca Kâhire ve Şam arasında adetâ mekik dokuyarak, ilmî seyahatler yaptı. Celdekî nisbeti, onun, esâsında Horasan yöresinden gelme olduğunu göstermektedir.Celdekî, kimya târihini inceleyerek, kimyanın geçirmiş olduğu safha ve gelişmeleri iyice kavradı. Bilhassa,… Read More »
câhız; Edebiyat, zooloji ve antropoloji âlimi. İsmi, Amr bin Bahr bin Mahbub el- Kinânî el-Fakîmî el-Basrî olup, künyesi Ebû Osman’dır. Basralı olup, Zeys kabîlesindendir. Birn/ ve patlak gözlü olıh için, Câhız ismiyle mopl oldu. 767 (H. 150) senti de Basra’da doğdu. Alıl sî halîfesi Hârûn Reşit I mânında yetişti. Câhız, Bağdât ve Brn* ra’da ilim… Read More »
Câfer-i Sâdık hazretleri, Resûlullah’tan gelen peygamberlik (nübüvvet) üstünlüklerine; Hazreti Ebû Bekr, Selmân-ı Fârisî ve Kasım bin Muhammed bin Ebû Bekr silsilesi ile üstünlüklerine de, Hazreti Ali, Hazreti Hasen ve Hüseyn, Zeynel’âbidîn ve babası Muhammed Bâkır yolu ile ulaşmıştır. İmâm-ı Câfer ıSâdık’ta bulunan bu ikifeyz ve mârifet yolu, bir birleri ile karışmış değildir. Câfer-i Sâdık’tan, Ah râriyye… Read More »
Câbir eserinde Batlamyus’un “zat-üş-şu’beteynadını verdiği aleti tanıttıktan sonra kendi yaptığı aleti şöyle tanıtmıştır: “Anlatacağım gibi bir halka diğer bir halkanın dörtte biri ve hedefleri bulunan bir cetvelden meydana gelen bir tek alet bu kitapta sözü edilen diğer bütün aletleri gereksiz kılar.” Câbir kitapta yaptığı aletin halkasının çeşitli yani ekvator, ekliptik ve ufuk düzlemlerine intibak ettirilebildiğini,… Read More »
câbir bin eflah; Endülüs’te yetişen büyük astronomi ve matematik âlimi. Künyesi Ebû Muhammed olup, Avrupa’da Geber ismi ile şöhret buldu. Bu zât, Abdullah Câbir bin Hayyân es- Sûfî ile ekseriya karıştırılmaktadır. Câbir bin Eflah, Endülüs’te, Sevilla’da doğmuştur. Doğum târihi ve yaşadığı târih kesin o la rak b ilinm em e s in e rağmen, on… Read More »
İtalyan bilim târihçisi Carlo Nollino da, Müslümanların astronomiye olan katkılarını inceleyen bir eserinde şöyle yazmaktadır: “Bettânî, astronomide ilerleme yapabilmek için şu iki şeyi şart koşuyordu: Birincisi; astronomi teorilerini iyice inceleyip derinleşmek ve bununla beraber, matematik ve diğer fen bilimleri yardımıyla bu teorileri esaslı bir surette tenkide tâbi tutmak. İkincisi ise; astronomik gözlemlere aralıksız devam etmek.… Read More »
mâl ettiler” iftirasında bulunmaktadırlar. Benî Mûsâ kardeşlerin başarıları ve diğer Müslüman ilim adamlarının nazarî ve pratik ilimlerdeki buluşları, İlmî eserleri günden güne ortaya çıkmakta ve iftiracıların sözlerini çürütmektedir. 1- A’lâmü’l fizya fil İslânı; sh. 95 2- Ulûm-ül Bahle; sh. 305 3- The Obscrvatory in İslam; sh. 92 4- Meşâhir-i Mühendisîn-i Arabdan Benî Mûsâ’nm Terceme-i Halleri… Read More »
hakkında da bilgi vermekledir. Eserin en önemli Noktalarından biri de Dün- Vânın yuvarlak olduğunu claha o zamânlarda yazmasıdır. Mısır coğrafyası, ırak, Mâverâünnehr ve İspanya coğrafyası hakkında bilgi veren kısmı, Baron de Slane tarafından 1857 selesinde bastırılmıştır. Eser in bu bölümü Avrupa dilberine de tercüme edilmiştir. Bu eserin Nûruosmâni- Ve Kütüphânesi’nde buludan yazma nüshası esas kabul… Read More »