Ebu Sehl Kuni Kimdir?

1-Câmi-ul-kebîr: On cilt olan bu eser mantık ve ilahiyatla ilgili olup, yirmi senede hazırlanmıştır.2-Şerhu Erbaine Hadîsen
Tayyibeten: Hadîs ilmi ile ilgilidir. 3-Şerhu Kitâb-ul-Fusûl
şerh-il-Calinus li Kitâb-il- Emrâr-el-Haddeti, 5-İhtisârî kitâbu menâfi-il A’za li Calinus, 6-İhtisâru kitâbil- Cenîn, 7-İhtisârû kitâbel- Muna, 8-Risâle fî maraz- il Müsemmâ diyabetis; şeker hastalığı ile ilgili olup neşr edilmiştir. Şeker hastalığının karaciğere
bağlı bir hastalık olduğunu ilk tesbit eden alimdir. 9-Kitâb fî Âlât-it Teneffüs, 10-Makâle fî sîgatiz- zıddi biz-zıddi, 11-Kitâb fil-muzil, 12-Kitâb-ul-Kifâye fit-Teşrih: Üçüncü kitapdan buraya kadar olan eserler tıp ilmi ile ilgilidir. 13-Kitâb fil-Edviyet-ilmüfrede: Eczacılık ile ilgilidir. 14-Kitâbu muhtasarı Ahbâr-i Mısır, 15-Kitâb-ul- Hikmet-il-A’lâiyye, 16-Kitâbun fin-Nihâye ve-lânihâye, 17-Kitâbu GarlIMI hadîs, 18-Makâletun fil Buhrân, 19-Kitâb-ul-kıyA« 20-Kitâb-ul-Celî fil-HinAl» il-Hindî, 21-Kitâb-ul-umı<# fis-siyâseti, 22-Muhtmuıı fî mâ ba’det-Tab^a: Mflıt fizik ile ilgilidir.Ebû Sehl Kûhî, astronomik rasatları ile ilgili ulaştığı netîceleri, bir âlimler topluluğu huzûrunda ilim âlemine takdim etti. Kûhî, Bağdat’ta, 12,5 metre yarıçapında, küre şeklinde olan özel bir bina inşâ ettirdi. Bu kürenin ortasında küçük bir delik vardı. Bu delikten giren güneş ışıklarının günlük yolu takip edilirdi. Kıftî, Târih-ul-Hukemâ adlı eserinde, Kûhî’nin kullandığı bu âlet hakkında şöyle demektedir: “Gerçekten Kûhî’nin yapıp rasatlarında kullandığı bu âletin henüz eşi görülmemiştir. Yüksek bir İlmî hassasiyetle hazırlanmış olup, çok sağlamdır. Ortaya koyduğu netîceler ise, son derece açık ve anlaşılır durumdadır.” Zamânımıza gelinceye kadar, bu sahada kullanılan gözlem âletleri yardımıyla çok daha derin tetkiklerin yapılmasını sağlamış; böylece incelenen semâvî cisim lerle ilgili en doğru bilgilerin elde edilmesini gerçekleştirmiştir. Kûhî, Batlamyus’un Almagesfini,Euclides’in Elements’ini ve Usül’ünü, Arşimend’in Lemma ve diğer eserleri ile Apollonius’un Section’larını, Galen
ve Aristo’nun bâzı eserlerini tetkik ederek, ilimde yeni merhalelere ulaştı. Ayrıca muasırlarından İbrahim bin Sinan, Ebû Sa’d el-Âlâ bin Sehl ve Sâbit bin Kurrâ’nın eserlerini de inceliyerek, bunlardaki bilgilerin esaslarını tam anlamıyla öğrendi. Kûhî aynı zamânda, devrinin önde gelen cebir âlimlerinden sayılıyordu. Arşimed prensipleri üzerinde çalıştı ve derin tetkiklerde bulundu. İkinci
derece üç terimlisini geliştirdi. Muhtelif ağırlıkların ölçümünü inceledi. Basınç ve ağırlık merkezi  tâyinlerini ilk defa ele aldı.
Bu konu, daha sonraki Theorems adıyla elo alınıp geliştirildi. Kûhî, ça() daşlarından olan Ebû İn hak es-Sabî ile ilmî mnk tuplaşmalarında özellikli», “Basınç ve ağırlık merknlerinin hesaplanması” ku nusunu ele aldı. Bu mok tuplardan biri Ayasolyn Kütüphânesi, 4832 nurmı rada kayıtlıdır. Ebû Sehl Kûhî, basınç ve ağırlık merkezlerinin hesaplanmasında, geometrik metotları kullandı.
Eserlerinde bu îzâh ve is patlamalara girişmeden önce, bu gibi ilmî çalış maların, cenâb-ı Hakk’ın yaratmış olduğu eşsiz sistem ve nizâmı bir nebze
anlamaya yaradığını ifâde ederek, şöyle demektedir: “Bütün bu araştırmalar; Allahü teâlânın, kâinatı yaratıp, kurduğu nizam ve sistemin, aklı ve anlayışları hayrette bıraktığını götermektedir.” Kûhî, basınç ve ağırlık merkezlerinin hesaplanması hakkında eski Yunanlıların çalışmalarının
gülünç denilecek kadar basit ve ilmî olmaktan uzaklığını belirterek, kendi  orijinal metot ve keşiflerini çok net bir delillendirme
ile isbât etti. Bu konuda ortaya koyduğu nazariyeler o güne kadar bilinmiyordu. Matematikte,
analiz ve terkib (sentez) terimlerini ilk defa kullanan ve uygulayan âlim yine
odur. Böylece Kûhî, matematik analiz metotunun ilk kurucusu oldu. Fen ve tabîat ilimlerinde yâni tecrübî ilimlerde nihâî  matematik metotlarıyla ulaşılabileceğine inanıyordu. Onun bu ileri seviyedeki anlayışı, ancak asırlar sonra Newton ve diğer bilim adamları tarafından son asırlarda benimsendi. Ebû Sehl Kûhî’nin yazdığı eserlerden bâzıları şunlardır:Gayretli bir ilim adamı
olan Kûhî, aynı zamânda devrinin önde gelen bir ilim teşvikçisi idi. Onun çalışma ve gayretleri ünlü
iki Müslüman astronomu I bü’l-Vefâ Büzcânî ve Ebû Hâmid Sağanî’yi (jayrete getirmiş, onları İlmî çalışmalara teşvik etmiştir. Böylece Kûhî, o devirde fevkalâde yüksek seviyede bir ilmî atmosfer ile akademik çalışmaların teşekkülüne yol açmıştır.